ʻO ko Hōkūleʻa holo ʻana i Tahiti i ka makahiki 1976; ka paio e pau ai ka hoʻopahū ʻia ʻana o Kahoʻolawe ma ia makahiki hoʻokahi; a me ka hoʻokumu ʻia o ka Pūnana Leo i ka makahiki 1983. He mau hanana huliau ke ʻano ma ka mōʻaukala o ko ka Hawaiʻi ʻimi ʻana i ka hoʻōla hou ʻana i nā hana kuʻuna a kuanaʻike Hawaiʻi. ʻAʻole i ʻike hou ʻia ia ʻano hanana nui koʻikoʻi e alu like ai nā kini a lehu no ka pono o ka Hawaiʻi a hiki loa mai i nā mea i ʻike ʻia ma Maunakea mai ka Hāʻulelau o ka makahiki 2015 a hiki i ia Kupulau ma hope mai.
ʻO ia kū kiaʻi ʻana iā Maunakea ka mea i hoʻokū ʻia ai ke kūkulu ʻia ʻana o ka ʻohe nānā 30-mika, ʻo Thirty Meter Telescope nō hoʻi, he hōʻoia ia i ke kūpaʻa wiwo ʻole ʻana o ka Hawaiʻi me ka hiki ʻole ke kulaʻi wale aku. Ma ka holo o ka manawa, mai ia mau hana huliau o nā 1970 a 1980 a hiki i kēia manawa, ke nui hou aku nei ke koʻikoʻi o ka hoʻōla maoli i ia mau hana kuʻuna me ke kuanaʻike Hawaiʻi; a me ka pono e komo a hoʻokele i nā ʻōnaehana e kākoʻo ana i ia mau mea no ka pono. A pēia pū ka mālama i ia kapu aloha e pono ai ka mālama pilina kānaka i waena o kākou.
Ma kēia pukana o ʻĀhaʻi ʻŌlelo Ola, e nānā kākou i ka mōʻaukala a pōʻaiapili laulā no kēia nīnūnē e kū nei no Maunakea i paʻa ai he kahua ʻike e walaʻau ʻia ai nā haʻawina waiwai loa o kēia huliau koʻikoʻi o kēia au.